Prijsvraag Nieuwstraat, Arnhem
0-op-de-meter woningen Nieuwstraat
Arnhem, de stad aan de Rijn. De Rijn die in de vroege middeleeuwen alleen maar nattigheid gaf en weinig aanleiding tot wonen, werd vanaf de 16 eeuw betrokken bij de stad, maar bleef nog steeds lange tijd onbebouwd. Pas in de 19e eeuw, na aanleg van de Rijnkade werden er woningen gebouwd voor arbeiders in de Weerdjes en werd er op stand gewoond aan de kade. In 1944 werd deze ontstaansgeschiedenis bruut van de kaart gewist en verwerd dit gedeelte van de stad, gelijk aan het algemeen beeld dat we kennen van Arnhem, een stad, getekend door een mengvorm van de bebouwing uit de wederopbouw, panden van voor de Tweede wereld Oorlog en van (ver) daarna. Maat en schaal variëren daarmee en hebben invloed op de afbakening van de openbare ruimte.
Elk stukje stadsvernieuwing kampt met deze morfologische afstemming, zo ook het Bouwblok aan de Nieuwstraat. Ook hier staan we voor de uitdaging om eenheid te krijgen en verbinding. Een verbinding die ver zal rijken. Het is de verbinding tussen Oude Stad en Nieuwe Rijnkade, gelinkt door de nieuwe initiatieven rondom Kerkplein, Broerenstraat en Helstraat. Het is de verbinding tussen prominente ankerpunten aan wijdere infrastructuur als Trans en Rijn versus de fijnmazigere bebouwing aan de verkeersluwe straat als die van de Nieuwstraat. Het is de verbinding tussen het vernieuwd straatprofiel en de aangrenzende bebouwing, tussen passant en bewoner.
Daarnaast gaat het om het binden van toekomst met heden, van mens en omgeving, van historie en vooruitblik. De oplossing voor deze verbinding moet geen som van losse delen vormen, maar een logisch gebaar dat als een handschoen past in zijn huidige en toekomstige context. De ruimtelijke inpassing die hier het adequaatst een antwoord op geeft, is: “La Conexion.” Een gedifferentieerde kapvorm, die ruimtes en functies verenigd en die de ankerpunten op macro-niveau gemoedelijk bindt met de geparcelleerde stadsvilla’s op micro-niveau.
Het profiel van het dak wordt bepaald door de aansluitingen in bouwhoogte op de nabijgelegen buurpercelen aan de Trans en Rijnkade en gedifferentieerd naar woningtypologieën en panden – type S en M – aan de Nieuwstraat. Er is een wand en er is differentiatie. De openbare ruimte wordt afgebakend maar heeft op voetgangers niveau duidelijk zichtbaar gelaagdheid en individuele expressie. Het volledig bebouwde achtererf wordt geopend. Er komt lucht, onverharde grond, beplanting en een heimelijke relatie openbaar gebied, vergelijkbaar met die van de Hofjes. Het is de plek waar bewoner en invitées met elkaar binden en samen iets moois opbouwen.